Η έκθεση “Απόψεις των ενδιαφερομένων μερών για την εφαρμογή του Άρθρου 7 της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση (2012/27/EU)” συνοψίζει τα αποτελέσματα μίας έρευνας σχετικά με τις εμπειρίες από την εφαρμογή του Άρθρου 7 της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση – EED, κυρίως σε σχέση με τα Καθεστώτα Επιβολής Ενεργειακής Απόδοσης καθώς και άλλων σχετικών κανονισμών.
Σημείωση: Το κείμενο είναι μετάφραση [1] μέρους μίας ενότητας με τίτλο: “Απόψεις των ενδιαφερομένων μερών για την εφαρμογή του Άρθρου 7 της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση (2012/27/EU)” και αποτελεί Ερευνητική Εργασία [2] του καθηγητή κ. Christian Egenhofer, του Dr Jorge Núñez Ferrer και της Monica Alessi (CPMC SPRL), που είναι μέρος της συνολικής μελέτης με τίτλο: Εφαρμογή της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση (2012/27/EU) – Καθεστώτα Εφαρμογής Ενεργειακής Απόδοσης – Αξιολόγηση της Εφαρμογής της Οδηγίας στην Ευρώπη, την οποία εκπόνησε το EPRS | European Parliamentary Research Service.
Τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2016, περισσότερα από 50 ενδιαφερόμενα μέρη ερωτήθηκαν είτε μέσω τηλεφωνικής συνέντευξης, είτε συμπληρώνοντας το σχετικό ερωτηματολόγιο, με σκοπό να διατυπώσουν τις απόψεις τους σχετικά με τα επιτεύγματα αλλά και τα εμπόδια από την εφαρμογή του Άρθρου 7. Για να διασφαλιστεί το εύρος των απαντήσεων, οι ερωτηθέντες προέρχονταν από όλες τις μεγάλες ομάδες ενδιαφερομένων μερών. Τα αποτελέσματα δεν είναι απαραίτητα αντιπροσωπευτικά. Ο κύριος στόχος ήταν, οι ερωτηθέντες, να δώσουν «μία γεύση» της άποψης τους για το Άρθρο 7. Επιπλέον, προτείνουν μια σειρά από πρακτικές ιδέες για το πώς μπορεί να βελτιωθεί η εφαρμογή αυτής.
Τα αποτελέσματα παρουσιάζονται ξεχωριστά για το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ξεχωριστά για κάθε μία από τις παρακάτω χώρες της Ε.Ε.: Βουλγαρία, Δανία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Πολωνία, Ισπανία, Ολλανδία και Ηνωμένο Βασίλειο καθώς επίσης παρουσιάζονται και κάποιες συμπληρωματικές πληροφορίες από απαντήσεις που δόθηκαν από την Αυστρία και την Ιταλία.
Τα αποτελέσματα των συνεντεύξεων και των ερωτηματολογίων που αφορούν στην Ελλάδα, είναι τα εξής:
Εφαρμογή του Άρθρου 7
Σύμφωνα με τους συμμετέχοντες στην έρευνα, η εφαρμογή του Άρθρου 7 στην Ελλάδα, έχει επιχειρηθεί να λειτουργήσει αρχικά μέσω της χρήσης Εναλλακτικών Μέτρων Πολιτικής. Τα περισσότερα μέτρα αφορούν πρωτίστως την παροχή οικονομικών κινήτρων, την κατάρτιση και τα εκπαιδευτικά προγράμματα, τα οποία αποτελούν μέρος κανονισμών (πρότυπα και προδιαγραφές).
Μέτρα που έχουν υιοθετηθεί
ΕΕΥ
Η παρουσία και η εφαρμογή των ΕΕΥ στην Ελλάδα, θα είναι εφικτή από το έτος 2017 σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές που πραγματοποιηθήκαν στην Εθνική νομοθεσία.
Οι ερωτηθέντες πιστεύουν πως η απόκλιση από τους στόχους τα έτη 2014 και 2015, στόχοι που έχουν οριστεί βάσει του Άρθρου 7, θα μπορούσε να καταστήσει την εισαγωγή ενός Καθεστώτος Επιβολής Ενεργειακής Απόδοσης, για την επίτευξη εξοικονόμησης ενέργειας για τα έτη 2017-2020 ώστε να είναι συμβατός με τους αθροιστικούς Εθνικούς στόχους εξοικονόμησης ενέργειας του 2020.
Υπήρχαν διαφορετικές απόψεις για την αξία και την αποτελεσματικότητα των ΕΕΥ. Κάποιοι από τους ερωτηθέντες είναι θετικά προσκείμενοι σε αυτές, βασιζόμενοι σε μοντέλα και εμπειρίες από την Δανία, την Ιταλία και τη Γαλλία, ενώ άλλοι απάντησαν πως οι ΕΕΥ δεν θα είναι αναποτελεσματικές στην Ελλάδα.
Εναλλακτικά Μέτρα Πολιτικής
Τα Εναλλακτικά Μέτρα Πολιτικής στην Ελλάδα αποτελούν μια μακριά λίστα οριζόντιων μέτρων τα οποία και στηρίζονται σε διαφορετικά μέσα, συμπεριλαμβάνοντας τα οικονομικά κίνητρα, την κατάρτιση, τις εκπαιδευτικές δράσεις, τους κανονισμούς αλλά και πολυάριθμα έργα. Παρόλα αυτά, οι ερωτηθέντες αμφιβάλλουν αν στην πραγματικότητα τα μέτρα αυτά εφαρμόζονται στην πράξη. Όλοι οι ερωτηθέντες αναγνώρισαν τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης για την καθυστέρηση στην εφαρμογή κάποιων μέτρων.
Σε γενικές γραμμές, οι ερωτηθέντες πιστεύουν πως τα Εναλλακτικά Μέτρα Πολιτικής είναι ο καλύτερος τρόπος για την επίτευξη των στόχων. Υπό ορισμένες προϋποθέσεις, οι ΕΕΥ θα μπορούσαν να θεωρηθούν συμπληρωματική υπηρεσία.
Η Ενεργειακή Φτώχεια επίσης έχει αναγνωριστεί ως εμπόδιο, τόσο για την εφαρμογή των Εναλλακτικών Μέτρων Πολιτικής όσο και των ΕΕΥ.
Πολλοί από τους ερωτηθέντες θεωρούν πως η Ενεργειακή Αποδοτικότητα αποτελεί μέσο για την ενίσχυση της οικονομίας και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Για να γίνει εφικτό όμως αυτό, η Ενεργειακή Αποδοτικότητα θα πρέπει να αποτελέσει πολιτική προτεραιότητα αλλά και να σχεδιαστεί αποδοτικά.
Προτάσεις των ενδιαφερομένων μερών – ερωτηθέντων
- Τα Εναλλακτικά Μέτρα Πολιτικής ή οι ΕΕΥ θα πρέπει να προβληθούν και να θεωρηθούν ως ένα αξιόπιστο μέσο για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και την αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας.
- Για να έχουν επιτυχία οι πολιτικές για την ενεργειακή απόδοση, όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη θα πρέπει να συμμετέχουν ενεργά.
- Αποφυγή της επικάλυψης των μέτρων για την επίτευξη των στόχων αλλά και της υπέρμετρης χρηματοδότησης.
- Εξέταση των κατάλληλων μέσων και αναγνώριση των περιπτώσεων αυτών όπου οι εκστρατείες ενημέρωσης και εκπαίδευσης είναι καταλληλότερες.
Παράγοντες Επιτυχίας (ΕΕΥ):
- Πολιτική βούληση
- Απλοποίηση, ειδικά στην αρχική φάση της υλοποίησης
Παράγοντες Αποτυχίας (ΕΕΥ):
- Έλλειψη πολιτικής βούλησης
- Έλλειψη συνεργασίας μεταξύ διαφορετικών ομάδων συμπεριλαμβανομένης της κυβέρνησης.
- Αντιδράσεις από τον κλάδο ενεργειακού εφοδιασμού και άρνηση του κλάδου αυτού να συμμετέχει.
- Ο ρόλος των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας και ο πιθανός φόβος για τις σχετικές ρυθμίσεις π.χ. από το σύστημα εμπορίας CO2 της Ε.Ε.
Για πρόσβαση στην επίσημη έκδοση της μελέτης, πατήστε εδώ.
[1] Τη μετάφραση επιμελήθηκε η Αλίς Κοροβέση, μέλος της Δ.Ε. του Ινστιτούτου Κτιρίων Μηδενικής Ενεργειακής Απόδοσης.
[2] Το Ινστιτούτο Κτιρίων Μηδενικής Ενεργειακής Κατανάλωσης, συμμετείχε στη διάδοση του ερωτηματολογίου και στην συγκέντρωση στοιχείων από τα ενδιαφερόμενα μέρη στην Ελλάδα.
