Εκδόθηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας η υπ’ αριθμ. ΥΠΕΝΔΑΟΚΑ1017932230-01-2023 υπουργική απόφαση, που αποσκοπεί στην αποσαφήνιση του ρυθμιστικού πεδίου της περίπτωσης β της παρ.5 του άρθρου 1 του ν.406712 (Νέος Οικοδομικός Κανονισμός) ως προς τα ύψη των κτιρίων.
Προηγήθηκε ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α.) του ΥΠΕΝ, κατόπιν σχετικής παραπομπής του θέματος από τον αρμόδιο υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Νίκο Ταγαρά, προκειμένου να αρθεί το κλίμα αμφιβολιών και αβεβαιότητας που έχει δημιουργηθεί στον τεχνικό κόσμο και στους πολίτες μετά από πρόσφατες δικαστικές αποφάσεις που περιήλθαν σε γνώση του υπουργείου, σχετικά με το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος των κτιρίων στην Αθήνα, καθώς και να διευκρινιστεί το εφαρμοστέο πολεοδομικό δίκαιο.
Ειδικότερα, με τη συγκεκριμένη υπουργική απόφαση, αποσαφηνίζεται ότι τα «οποιαδήποτε είδους διατάγματα» που κατά την περίπτωση β της παρ.5 του άρθρου 1 του ΝΟΚ κατισχύουν των γενικών διατάξεών του είναι εκείνα που ήταν σε ισχύ κατά τον χρόνο θέσπισης του εν λόγω οικοδομικού κανονισμού. Από τη συστηματική δε ερμηνεία και από τη διατύπωση και τον σκοπό της διάταξης αυτής δεν προκύπτει ότι αυτή απέβλεπε στην «αναβίωση» καταργημένων, ρητώς ή σιωπηρώς, διατάξεων πολεοδομικών διαταγμάτων, διότι τούτο θα οδηγούσε σε πολεοδομική ασυνέχεια και θα ανέτρεπε πραγματικές καταστάσεις που θα είχαν εν τω μεταξύ δημιουργηθεί βάσει νομίμως εκδοθεισών διοικητικών πράξεων.
Λαμβάνοντας υπόψη την εξέλιξη του θεσμικού πλαισίου δόμησης από τον Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό του 1929 (ΓΟΚ29) έως και τον ισχύοντα σήμερα Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (ν.406712, ΝΟΚ), σε συνδυασμό με τα διατάγματα δόμησης που διαχρονικά θεσπίστηκαν για την περιοχή των Αθηνών και τις σχετικές διευκρινιστικές εγκυκλίους που εκδόθηκαν από τη διοίκηση για την εφαρμογή τους, διαπιστώνεται όσον αφορά στις διατάξεις του β.δ. της 30.8-9.9.1955, ότι αφενός δεν ήταν διάταγμα καθορισμού προστασίας για την περιοχή των Αθηνών από αρχαιολογικής και ιστορικής άποψης, ή από πλευράς προστασίας τοπίου και αφετέρου οι διατάξεις του, είχαν ήδη παύσει να ισχύουν κατά τη θεσμοθέτηση του ΝΟΚ. Ειδικότερα οι διατάξεις του β.δ. της 30.8-9.9.1955 περί υψών των κτιρίων, είχαν παύσει να ισχύουν καθώς είχαν αντικατασταθεί ήδη από το 1973 σύμφωνα με τον τρόπο υπολογισμού του ύψους του τότε ΓΟΚ73, ενώ εκείνες περί αριθμού ορόφων είχαν καταστεί ανενεργές ήδη από 1985 μετά τη θεσμοθέτηση του ΓΟΚ85.
Συνεπώς, οι εν λόγω διατάξεις δεν ήταν σε ισχύ το 2012 κατά τη θέσπιση του ΝΟΚ και με βάση την ερμηνεία της περίπτωσης β της παρ.5 του άρθρου 1 αυτού, ο εν λόγω νόμος δεν αναβίωσε τις διατάξεις αυτές (περί ύψους και αριθμού ορόφων) μετά από 39 και 27 έτη αντίστοιχα, κατά τα οποία είχε σταματήσει η εφαρμογή τους.
Με την εν λόγω υπουργική απόφαση ενισχύεται το κλίμα ασφάλειας δικαίου, ενώ παράλληλα καθίσταται σαφές το πλαίσιο και παρέχονται οι απαραίτητες κατευθύνσεις στις αρμόδιες Υπηρεσίες Δόμησης για την έκδοση των οικοδομικών αδειών αρμοδιότητάς τους.
