Την Παρασκευή 8 Ιανουαρίου, πραγματοποιήθηκε το περιβαλλοντικό – χρηματοδοτικό φόρουμ με θέμα: «Διαχείριση Απορριμμάτων: Καλές Πρακτικές – Χρηματοδότηση. Αυτοδιοίκηση – Ιδιωτικός Τομέας», που διοργάνωσε η επιχειρηματική πρωτοβουλία και η επενδυτική έκδοση Α-Energy Ιnvestments με τη συνεργασία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Κεντρικής ΄Ενωσης Δήμων Ελλάδος, Περιφερειών, των συναρμόδιων αρχών, του ιδιωτικού τομέα, τραπεζών και επιστημονικών φορέων, στο ξενοδοχείο Hilton.
Κατά τη διάρκεια του φόρουμ, ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος, Γιάννης Τσιρώνης, αναφέρθηκε στην ολοκλήρωση με διαδικασίες εξπρές, της επανεξέτασης των έργων διαχείρισης απορριμμάτων που πρόκειται να υλοποιηθούν με τη μέθοδο ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα), προκειμένου να μην υπάρξουν καθυστερήσεις στα ώριμα έργα.
«Βιαζόμαστε, περισσότερο από ότι φαντάζεστε, περισσότερο ακόμα και από τους ιδιώτες» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Τσιρώνης, απαντώντας σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφου για το αν υπάρχει κίνδυνος καθυστέρησης ώριμων έργων λόγω της επανεξέτασης ορισμένων κριτηρίων και ενόψει των επικείμενων (εντός του Ιανουαρίου) σχετικών αποφάσεων της Διυπουργικής Επιτροπής για τα μεγάλα έργα. Ταυτόχρονα, ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος, διευκρίνισε, ότι ούτε η κυβέρνηση ούτε οι συναρμόδιοι υπουργοί έχουν εμμονή με το εάν η διαχείριση θα γίνεται μέσω του Ιδιωτικού, του Δημόσιου Τομέα ή μέσω μίας Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, αρκεί ο σχεδιασμός της επένδυσης να εναρμονίζεται με τον Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) και τον ΠΕΣΔΑ και να λαμβάνονται υπόψη οι παρακάτω προϋποθέσεις: Το κόστος της επένδυσης, η διάρκεια της απόσβεσης, η εγγυημένη ποσότητα των αποβλήτων , η χωροθέτηση των εγκαταστάσεων επεξεργασίας των σκουπιδιών και εν τέλει η αξιοποίηση του υπολείμματος.
Σε σχέση με τις προϋποθέσεις αυτές, ο κ. Τσιρώνης προσέθεσε, ότι είναι εύλογο να υπάρχει εγγυημένη ποσότητα στις συμβάσεις παραχώρησης, προκειμένου να πληρούνται τα τραπεζικά κριτήρια για να χρηματοδοτούν οι τράπεζες τα έργα. Υπάρχει ωστόσο, προβληματισμός, σχετικά με τη χρονική διάρκεια των 28 ετών που προβλέπεται για τα περισσότερα έργα ΣΔΙΤ.
Win -win λύσεις για πολίτη και επιχειρηματικότητα με κύκλο εργασιών 2 δις…
Αναφερόμενος εξάλλου στον νέο Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), τον χαρακτήρισε ως πραγματικότητα, θεσμοθετημένη με πράξη υπουργικού συμβουλίου, η οποία κάνει πλέον εφικτή την εφαρμογή της «κυκλικής» οικονομίας, τομέα στον οποίο η Ελλάδα έχει μείνει πολύ πίσω σε σχέση με τις άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Ο Αν. Υπουργός, έδωσε επίσης έμφαση στην χωριστή διαλογή των βιοαποδομήσιμων υλικών και στην περαιτέρω αξιοποίησή τους, για να προσθέσει ότι η τεχνολογία επιτρέπει σήμερα win-win λύσεις και για τον πολίτη και για την επιχειρηματικότητα. Αναφερόμενος στην αναμενόμενη συμβολή στην ανάπτυξη από τα έργα διαχείρισης απορριμμάτων, προέβλεψε τη δημιουργία 16.000 θέσεων εργασίας και κύκλο εργασιών 2 δις. ευρώ. Σημείωσε ακόμη, ότι σε δύο με τρία χρόνια θα είναι δυνατή η υιοθέτηση ανταποδοτικών τελών στον τομέα διαχείρισης απορριμμάτων. Τέλος, ο κ. Τσιρώνης ανέφερε ότι ο νέος ΕΣΔΑ δίνει μεγάλη ευελιξία σε κάθε Δήμο μεμονωμένα, αλλά επιτρέπει και την συνεργασία μεταξύ των Δήμων, για την καλύτερη εξεύρεση λύσεων στη διαχείριση των απορριμμάτων κάθε περιοχής.
Την αισιοδοξία του για τη συμβολή στην ανάπτυξη του νέου ΕΣΔΑ και του ΠΕΣΔΑ, αλλά και για τη διασφάλιση των αναγκαίων πόρων για την κατασκευή των προβλεπόμενων νέων υποδομών στους Δήμους, μετέφερε από τη δική του πλευρά ο κ. Ευάγγελος Καπετάνιος, Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων. Ειδικότερα ο κ. Καπετάνιος, διαβεβαίωσε τους παριστάμενους στο συνέδριο δήμους και εκπροσώπους Περιφερειών ότι θα υπάρξουν άμεσα εντάξεις έργων στο νέο ΕΣΠΑ με σημαντικά κονδύλια να «βγαίνουν» στην αγορά. «Αντιλαμβάνεστε», τόνισε χαρακτηριστικά, «πόσες χιλιάδες κάδοι, πρέσσες, τράκτορες θα χρησιμοποιηθούν, πόσες χιλιάδες θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν αλλά και πόση τεχνογνωσία θα αξιοποιηθεί». Στις βασικές προϋποθέσεις για την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων του περιφερειακού σχεδιασμού σε σχέση με τα απορρίμματα, ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων, συμπεριέλαβε τις συνέργειες μεταξύ δήμων, την επιδιωκόμενη απλοποίηση των διαδικασιών, αλλά και τους λογικούς προϋπολογισμούς. Αναλυτικότερα, ο κ. Καπετάνιος, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το πώς θα καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό που υπάρχει, επέμεινε στην ανάγκη να εγκαταλειφθούν οι «φουσκωμένοι» προϋπολογισμοί ώστε, με τη συνεργασία όλων να προχωρήσουν οι σχετικές εντάξεις έργων στα πλαίσια του νέου ΕΣΠΑ αλλά και άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων που υπάρχουν και τα οποία μπορούν επίσης να αξιοποιηθούν.
Στο δικό του χαιρετισμό, ο κ. Αργύρης Περουλάκης, Αναπληρωτής Επικεφαλής, Αντιπροσωπείας Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, αναφέρθηκε στην άμεση ανάγκη να υπάρξει οριστική και σωστή διευθέτηση στο οξύ πρόβλημα διαχείρισης απορριμμάτων, καθώς όπως είπε χαρακτηριστικά «δεν είναι δυνατόν να γεμίζει ο τόπος με σκουπίδια». Έκανε μια σύντομη αναδρομή σε λανθασμένες κατευθύνσεις και επιλογές του παρελθόντος σε σχέση με το συγκεκριμένο θέμα, για να προσθέσει ότι η σημερινή προσπάθεια κινείται στη σωστή κατεύθυνση, ενώ από τη δική της πλευρά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει και ελπίζει να βρεθούν οι οριστικές λύσεις. Αναφέρθηκε επίσης στη δυσκολία συντονισμού του όλου εγχειρήματος από ολόκληρο το σύστημα διακυβέρνησης, κάτι το οποίο αποτελεί όμως κρίσιμο παράγοντα για την επιτυχία. Ο κ. Περουλάκης, επέμεινε επίσης ιδιαίτερα στις εναλλακτικές χρηματοδοτικές δυνατότητες, που θα προσφέρει στην ανάπτυξη των υποδομών πέραν του ΕΣΠΑ, το επενδυτικό πρόγραμμα Γιούνκερ, χαρακτήριζοντας την αξιοποίησή του ως μια σημαντική πρόκληση, αλλά και πρόσκληση για τη χώρα μας.
Την παραχώρηση στους δήμους, της δυνατότητας χωροθέτησης χώρων και των «πράσινων σημείων» για να λειτουργήσουν οι νέες εγκαταστάσεις, ζήτησε ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας κ. Γιώργος Πατούλης, στη δική του ομιλία στο συνέδριο. Ο κ. Πατούλης επισήμανε ότι το ζήτημα της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων πρέπει να αντιμετωπιστεί επειγόντως, ριζικά και αποτελεσματικά, με όρους όχι μόνο περιβαλλοντικούς και εθνικούς, αλλά και όρους ανάπτυξης και δημιουργίας θέσεων εργασίας. Είναι, είπε, ένα ζήτημα εξόχως πολιτικό αλλά ως αρμοδιότητα ανήκει αποκλειστικά στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ως εκ τούτου, υπογράμμισε, το κεντρικό κράτος οφείλει να επιλύσει άμεσα σειρά κρίσιμων ζητημάτων, όπως η διασφάλιση πόρων για κατασκευή υποδομών, αλλά και να προχωρήσει άμεσα στις απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις, που θα δίνουν στους δήμους τη δυνατότητα να χωροθετούν τους χώρους και τα “πράσινα σημεία” στα οποία θα μπορούν να τοποθετηθούν και να λειτουργήσουν οι νέες εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων.
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, ζήτησε ένα νέο μοντέλο διαχείρισης στερεών αποβλήτων που θα βασίζεται στην οικονομική στήριξη των δήμων, στην αποδοχή μίας Αρχής για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, στη θεσμοθέτηση ενός στρατηγικού σχεδίου βραχυπρόθεσμης και μεσοπρόθεσμης αντιμετώπισης του προβλήματος μέχρι την πλήρη εφαρμογή των προτεινομένων, στην ανάδειξη και υποστήριξη καλών πρακτικών, στην άμεση χωροθέτηση δημοτικών σταθμών μεταφόρτωσης και την προώθηση της κομποστοποίησης, με την παράλληλη επιτάχυνση της κατασκευής του Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) και Χώρων Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) κα.
Οι αλλαγές των διοικήσεων του Κράτους δεν πρέπει να ακυρώνουν κρίσιμους αγώνες και χρόνιες προσπάθειες των αιρετών αυτοδιοικητικών αρχών, ανέφερε στο δικό της χαιρετισμό η κ. Τατιάνα Καλογιάννη – Σταύρου, Αντιπεριφερειάρχης Περιβάλλοντος & Υποδομών Ηπείρου, μια από τις Περιφέρειες που παρουσίασε στο συνέδριο το δικό της ώριμο έργο διαχείρισης απορριμμάτων με ΣΔΙΤ.
Όπως χαρακτηριστικά τόνισε η κ. Καλογιάννη «σχεδιάσαμε σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα, βασισμένοι σε μία «από κάτω προς τα πάνω» (bottom-up) ανάλυση των αναγκών με ρεαλισμό και ευθυκρισία, προσαρμοστήκαμε στα διατιθέμενα χρηματοδοτικά μέσα, αναζητήσαμε νέες πηγές χρηματοδότησης με στέρεα και βάσιμα επιχειρήματα, καταστρώσαμε, στο σωστό χρόνο, τον αναγκαίο σχεδιασμό αδειοδοτήσεων και χωροθετήσεων των κρίσιμων έργων και θέσαμε την εξυπηρέτηση των αναγκών του πολίτη, με οποιαδήποτε ιδιότητα και αν συμμετέχει στο παραγωγικό και κοινωνικό γίγνεσθαι, σε απόλυτη προτεραιότητα. Υπό αυτό το πλαίσιο, επιζητούμε να συνεργαζόμαστε και με την Κεντρική Κυβέρνηση, αλλά αυτό δεν είναι πάντα εφικτό».
Η Αντιπεριφερειάρχης Ηπείρου ανέφερε τέλος, ότι μόνος τρόπος για την υλοποίηση των ανεκτέλεστων έργων διαχείρισης αποβλήτων, λόγω της ιδιαίτερα περιορισμένης δυνατότητας κρατικής χρηματοδότησης και τους περιορισμούς των ελληνικών τραπεζών, είναι τα νέα χρηματοδοτικά μέσα όπως οι ΣΔΙΤ και τα Ομόλογα Έργου. Αυτά θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στη χρηματοδότηση των έργων υποδομών, προσθέτοντας ένα στοιχείο χαμηλού κινδύνου στα χαρτοφυλάκια των θεσμικών επενδυτών.
Οι εισαγωγικές τοποθετήσεις του συνεδρίου ολοκληρώθηκαν με την παρουσίαση του κ. Νικόλαου Αγαλιώτη, Γενικού Διευθυντή Στρατηγικών Επενδύσεων του Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού ο οποίος αναφέρθηκε στην πρόθεση του Υπουργείου Οικονομίας να συμπεριλάβει στις χαρακτηριζόμενες ως στρατηγικές, επενδύσεις και έργα διαχείρισης απορριμμάτων, λόγω του σημαντικού τους ρόλου στην απασχόληση. Με αυτό το καθεστώς τα συγκεκριμένα έργα, είτε δημόσια είτε ιδιωτικά θα μπορούν να απολαμβάνουν των συγκεκριμένων ωφελειών που έχουν οι στρατηγικές επενδύσεις ( διαδικασίες fast track, διευκόλυνση στην περιβαλλοντική αδειοδότηση κα.). Τέλος, ο κ. Αγαλιώτης ανέφερε ότι σύντομα θα γίνουν γνωστές και οι προϋποθέσεις ένταξης έργων διαχείρισης απορριμμάτων στις στρατηγικές επενδύσεις.
Τις εισαγωγικές ομιλίες του συνεδρίου, οι εργασίες του οποίου συνεχίστηκαν ως αργά το βράδυ με παρουσιάσεις και τοποθετήσεις του κ. Σωκράτη Φάμελλου, Κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ , του κ. Δημήτρη Πολιτόπουλου, προέδρου Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ), δήμων, Περιφερειών, προέδρων ΦΟΔΣΑ, αλλά και επενδυτών, συντόνισαν η κα. Άντα Σεϊμανίδη, Δημοσιογράφος, Συντονίστρια Επιχειρηματικής Πρωτοβουλίας Α- ΕΝΕRGY INVESTMENTS και ο Δρ. Παναγιώτης Γραμμέλης, εκ μέρους του επιστημονικού εταίρου του συνεδρίου, ΕΚΕΤΑ ( Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης). Τις εργασίες του φόρουμ παρακολούθησαν πάνω από 600 άτομα, ενώ στα πάνελς έλαβαν μέρος περίπου 40 διακεκριμένοι ομιλητές.
Βασικοί χορηγοί του συνεδρίου είναι η Ένωση Εταιρειών «Archirodon Group NV – Intrakat – Envitec» και η Fargeco Ηellas, χορηγoί οι εταιρείες ΗΛΕΚΤΩΡ και Εdil Hellas , υποστηρικτές οι εταιρείες, ΕΠΤΑ AE Σύμβουλοι- Μελετητές Περιβαλλοντικών Έργων και Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων LIFE, Watt, ΑNTIPOLLUTION, ANAMEΤ- ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ, ΑΝΑΚΕΜ ΑΕ, Πολλάκης & Συνεργάτες Ενεργειακή ΕΠΕ, ΑΔΡΑΝΗ ΥΛΙΚΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ κα.