Μέσα στον Ιούνιο αναμένεται η πρώτη δημοσίευση του σχεδίου οδηγού εφαρμογής του νέου προγράμματος «Εξοικονομώ – Αυτονομώ», ενώ για τον Σεπτέμβριο προγραμματίζεται το άνοιγμα της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, στην οποία οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να υποβάλουν σχέδια προτάσεων για την ενίσχυση των παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης των κατοικιών τους.

Tο υπουργείο Ενέργειας αναμένεται σύντομα να οριστικοποιήσει τις λεπτομέρειες για τους όρους και τις προϋποθέσεις συμμετοχής στο νέο πρόγραμμα.

Είναι πολλές οι αλλαγές, που έχει υποστεί το νέο πρόγραμμα του Εξοικονομώ-Αυτονομώ σχετικά με τα κριτήρια για τη συμμετοχή των νοικοκυριών, σύμφωνα με όσα έχει πει και ο υπουργός Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας.

Ο προϋπολογισμός του νέου κύκλου θα είναι της τάξης του 1 δισ. ευρώ, ενώ ο στόχος είναι η ενεργειακή αναβάθμιση 60.000 κατοικιών και μεγάλο μέρος των κονδυλίων θα προέλθουν από το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο αναμένεται να ξεκλειδώσει εντός του Ιουλίου.

Το ΕΣΠΑ επίσης θα παραμείνει από τις βασικότερες χρηματοδοτικές πηγές της δράσης, ενώ με ενδιαφέρον αναμένεται και η είσοδος των τραπεζών.

Η κυβέρνηση έχει ξεχωρίσει 1,7 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων ενώ για πρώτη φορά εντάσσονται μικρομεσαίες επιχειρήσεις και κτίρια του Δημοσίου.

Οι αλλαγές που φέρεται να έχει το πρόγραμμα σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια είναι σημαντικές καθώς πλέον δεν θα παίζει ρόλο η προτεραιότητα στη χρονική υποβολή του φακέλου αλλά θα υπάρχουν τέσσερα κριτήρια που αξιολόγησης και προτεραιοποίησης των κτιρίων που πρέπει να αναβαθμιστούν καθώς σημαντικό ρόλο θα παίζουν και τα εισοδηματικά κριτήρια.

Εξοικονομώ – Αυτονομώ 2021: Τα κριτήρια

• Η ηλικία των κτιρίων. Ένα κτίριο μεγαλύτερης παλαιότητας έχει μεγαλύτερες απώλειες.
• Η εφαρμογή των βαθμοημερών που φέτος χρησιμοποιήθηκε για την επιβολή του επιδόματος θέρμανσης: Θα χρησιμοποιηθεί το μοντέλο της ΕΜΥ που αποτυπώνει τις ενεργειακές ανάγκες με βάσει τις κλιματικές συνθήκες κάθε περιοχής.

Βάσει του αρχικού σχεδιασμού το πρόγραμμα θα δίνει προτεραιότητα σε:

• Νοικοκυριά με παλαιές κατοικίες
• Πολύτεκνες οικογένειες
• Νοικοκυριά που στη σύνθεσή τους περιλαμβάνουν άτομα με αναπηρίες
• Ευάλωτα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα

Η σχετική πλατφόρμα αιτήσεων θα μείνει ανοιχτή για μεγάλο διάστημα για να συγκεντρωθούν όλες οι αιτήσεις ενώ αμέσως μετά θα δημιουργηθούν ένας κατάλογος με επιλέξιμους κι ένας με επιλαχόντες αφού στόχος είναι να στηριχθούν και αυτοί με νέα κονδύλια που θα προκύψουν στο μέλλον.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι θα υιοθετηθεί το σύστημα των βαθμοημερών, που εφαρμόζεται και στη χορήγηση του επιδόματος θέρμανσης ώστε να έχουν προτεραιότητα περιοχές με ακραίες θερμοκρασίες.

Όσον αφορά στις παρεμβάσεις του «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον» θα αφορούν στην αντικατάσταση κουφωμάτων, τη θερμομόνωση αλλά και εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων διαχείρισης ενέργειας, φορτιστών ηλεκτρικών αυτοκινήτων κ.α.

Εξοικονομώ – Αυτονομώ 2021: Ποιες εργασίες επιδοτούνται

Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις για εξοικονόμηση ενέργειας είναι:

• Αντικατάσταση Κουφωμάτων με υποχρεωτική ανακύκλωση των παλιών και δυνατότητα αντικατάστασης υαλοπινάκων σε κτίρια προστατευόμενα ή ιστορικής αξίας ή ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής.
• Τοποθέτηση/αντικατάσταση θερμοκάλυψης κελύφους: Επιλέξιμες παρεμβάσεις θεωρούνται και οι τυχόν εργασίες μικρής κλίμακας για την υποστήριξη της θερμομόνωσης (ρηγματώσεις, στεγανοποιήσεις).
• Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης-ψύξης
• Επιλέξιμη παρέμβαση θεωρείται και η αποξήλωση καυστήρων πετρελαίου και των σχετικών δεξαμενών.
• Καταργείται η επιλεξιμότητα για καυστήρες πετρελαίου.
• Καταργείται η επιλεξιμότητα για ενεργειακά τζάκια σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
• Σύστημα Ζεστού Νερού Χρήσης με χρήση ΑΠΕ: Υποχρεωτική εγκατάσταση για τις περιπτώσεις που δεν υπάρχει.

Για ενεργειακή αυτονόμηση οι επιδοτούμενες παρεμβάσεις περιλαμβάνουν:

• Συστήματα ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ: Είναι επιλέξιμα μόνο εφόσον η κατοικία αναβαθμίζεται, με τις κύριες παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας, σε ενεργειακή κατηγορία τουλάχιστον Β+.
• Επιλέξιμη παρέμβαση αποτελεί η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού μόνο για την κάλυψη της ζήτησης (net metering). Συστήματα αποθήκευσης: Επιλέξιμη μόνον ως συμπληρωματική παρέμβαση στην εγκατάσταση νέου φωτοβολταϊκού σταθμού.
• Υποδομές φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων: Επιλέξιμες μόνον οι συσκευές που είναι κατάλληλες, βάσει προτύπων ΕΛΟΤ, και προορίζονται για φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων σε οικιακό περιβάλλον.

Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις Εξυπνων Συστημάτων (Smart Home) είναι:

• Ψηφιακά συστήματα και τεχνολογίες που συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας.
• Έξυπνου φωτισμού (π.χ. έξυπνες πρίζες, φωτισμός χαμηλής κατανάλωσης LED).
• Έξυπνης διαχείρισης του συστήματος θέρμανσης/ψύξης (π.χ. έξυπνοι θερμοστάτες).
• Απομακρυσμένου Ελέγχου (π.χ. έξυπνοι αισθητήρες διαρροής, υγρασίας κ.λπ.).

Επιλέξιμες είναι μόνον οι παρεμβάσεις που προσαρμόζουν και διατηρούν την κατανάλωση ενέργειας (συσκευές, φωτισμός, θέρμανση, ζεστό νερό κ.λπ.) στα επίπεδα που επιλέγουν οι χρήστες με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας ή/και καταγράφουν και επεξεργάζονται στοιχεία κατανάλωσης ενέργειας ή/και προσαρμόζουν και διατηρούν τα επίπεδα σκίασης.

Οι λοιπές επιλέξιμες κοινόχρηστες παρεμβάσεις για πολυκατοικίες περιλαμβάνουν:

• Αναβάθμιση ανελκυστήρα

Επιλέξιμες μόνον οι παρεμβάσεις που απαιτούνται για την πιστοποίηση ανελκυστήρων και η υποχρεωτική εγκατάσταση inverter στους ανελκυστήρες προκειμένου να επιτυγχάνεται μείωση του ενεργειακού τους αποτυπώματος δίχως να επηρεάζεται η ασφάλεια και η λειτουργικότητά τους

• Αναβάθμιση συστήματος φωτισμού:

-Αντικατάσταση λαμπτήρων με χαμηλής κατανάλωσης (π.χ. LED)
-Αντικατάσταση του συστήματος χρονισμού με έξυπνο σύστημα διαχείρισης, αναλόγως χρονικής στιγμής (ημέρα/νύχτα), φωτεινότητας, σημείο εισόδου/εξόδου κ.ά.
-Αντικατάσταση του κυκλώματος ενεργοποίησης με αυτοματισμό με αισθητήρες κίνησης.

Οι αιτήσεις θα γίνονται δεκτές μέχρι εξαντλήσεως των κεφαλαίων τού προγράμματος ανά περιφέρεια και όχι μετά τις 31/12/2021.

Εξοικονομώ – Αυτονομώ 2021: Αναλυτικά η διαδικασία

Θα χρειαστείτε:

• τους προσωπικούς κωδικούς πρόσβασης στο Taxisnet
• την ηλεκτρονική σας διεύθυνση (e-mail)
• τα απαραίτητα στοιχεία
• τα απαραίτητα δικαιολογητικά

Το πρόγραμμα που εκπόνησε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει ως στόχο την ανακαίνιση 60.000 κατοικιών ετησίως. Σε σχέση με τα προηγούμενα «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον», η διαφορά του τρέχοντος προγράμματος είναι και η και παρεμβάσεων που αφορούν την «έξυπνη» διαχείριση της ενέργειας που καταναλώνουν οι κατοικίες.

Οι αιτήσεις χρηματοδότησης υποβάλλονται μόνον ηλεκτρονικά από τους υποψηφίους και υποχρεωτικά μέσω του πληροφοριακού συστήματος της επίσημης διαδικτυακής πύλης του Προγράμματος exoikonomo2020.gov.gr.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει πέντε κατηγορίες κινήτρων (επιδοτήσεων) ανάλογα με το εισόδημα. Η χαμηλότερη εισοδηματική κατηγορία, δηλαδή με ατομικό εισόδημα 10.000 ευρώ ή οικογενειακό 20.000 ευρώ, επιχορηγείται με ποσό 65% επί της δαπάνης. Η επόμενη με ατομικό 10.000-20.000 ευρώ ή οικογενειακό 20.000-30.000 ευρώ δικαιούται ενίσχυση 55%.

Οσοι έχουν ατομικό εισόδημα 20.000-30.000 ή οικογενειακό 30.000-40.000 μπορούν να τύχουν επιδότησης 50%. Αμέσως μετά ακολουθεί η κατηγορία των δικαιούχων με ατομικό εισόδημα 30.000-50.000 ή οικογενειακό 40.000-70.000 με ενίσχυση 45%. Και, τέλος, η κατηγορία των δικαιούχων με ατομικό εισόδημα 50.000-90.000 ή οικογενειακό 70.000-120.000 ευρώ έχουν τη δυνατότητα επιχορήγησης 35%.

Τα ποσοστά επιδότησης ανεβαίνουν κατά 10% (μπόνους Covid-19 το λαμβάνουν όλοι), υπάρχει η δυνατότητα πρόσθετου μπόνους 10% (ενεργειακό αν ανέβει κατά τρεις κλίμακες ο βαθμός ενεργειακής αναβάθμισης) και όσοι μένουν στις λιγνιτικές περιοχές Δ. Μακεδονίας και Αρκαδίας έχουν τη δυνατότητα να πάρουν κι άλλο μπόνους ύψους 10%.

Οι επιχορηγήσεις κινούνται από 45% έως 75% (με μπόνους Covid-19 που το παίρνουν όλοι), 55% έως 85% (με ενεργειακό μπόνους) και από 65% έως 95% για τους ιδιοκτήτες κατοικιών των λιγνιτικών περιοχών.