Με αφορμή της διοργάνωσης της έκθεσης ECOSMOSIS στο Κέντρο Πολιτισμού Ελληνικός Κόσμος, που θα διαρκέσει έως τις 30 Ιουνίου 2012, ο Maurice Benayoun μιλάει για την Τέχνη, την Αρχιτεκτονική και το Design σε μία ολοκληρωμένη επισκόπηση της τεχνολογίας μέσα στη ζωή, και το ρόλο και τη θέση του ανθρώπου στον χώρο και το περιβάλλον.
Είστε ο συνδημιουργός, μαζί με τη Λίνα Στεργίου του “4 Life Strategies”, του οργανισμού που υλοποίησε το Against All Odds Project στην Ελλάδα. Πείτε μας περισσότερα για τη φιλοσοφία του project και τις δραστηριότητες που έχουν οργανωθεί.
Το Against All Odds είναι ένας μηχανισμός προώθησης της σκέψης και παραγωγής ιδεών και δράσεων, που συνοπτικά αναφέρεται σαν ΑΑΟ. Όλες οι δράσεις που πραγματοποιούνται κάτω από την ομπρέλα του ΑΑΟ στοχεύουν στην αναζήτηση λύσεων στα σύγχρονα περιβαλλοντικά και κοινωνικά προβλήματα, μέσα από μία πολύπλευρη και διεπιστημονική συνεργασία της Αρχιτεκτονικής, της Τέχνης και του Design.
Ο πρώτος κύκλος εργασιών και εκδηλώσεων πραγματοποιήθηκε με τον τίτλο ETHICS/ AESTHETICS, περικλείοντας 3 εκθέσεις, 2 διεθνή συνέδρια, 5 ακαδημαϊκά workshops και μια σειρά άλλων εκδηλώσεων που παρουσιάστηκαν στο Μουσείο Μπενάκη, στη Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών και σε διάφορους δημόσιους χώρους της Αθήνας. Τα ακαδημαϊκά Workshops οργανώθηκαν με τη συνεργασία ελληνικών και ξένων πανεπιστημίων, και συγκεκριμένα με το Parsons New School of Design της Νέας Υόρκης, το Université de Paris 8, το Τμήμα Αρχιτεκτονικής του Μετσόβιου Πολυτεχνείου, το Τμήμα Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και το Μεταπτυχιακό τμήμα του Προγράμματος Digital Art Media της Σχολή Καλών Τεχνών. Η έκθεση ECOSMOSIS, που θα πραγματοποιηθεί στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος», μέχρι τις 30 Ιουνίου, ολοκληρώνει τον κύκλο εργασιών του Against All Odds και των εκδηλώσεων υπό τον τίτλο ETHICS/AESTHETICS. Όλα τα δρώμενα του AAO, συμπεριλαμβανομένης και της έκθεσης, διοργανώνονται από την ΜΚΟ «4 Life Strategies».
Τα εγκαίνια της ECOSMOSIS πραγματοποιήθηκαν στις 29 Μαΐου, σε μία εκδήλωση που φιλοξένησε επίσης τα Absolut Athens Think-Tank Awards, η απονομή των οποίων διοργανώθηκε με τη συνεργασία της Εταιρείας Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής του Δήμου Αθηνών και της Absolut Vodka, και προοριζόταν για τους διεθνείς και έλληνες φοιτητές που συμμετείχαν στα ακαδημαϊκά workshops του ΑΑΟ.
Μπορείτε να μας πείτε μερικά λόγια για την ECOSMOSIS. Αναφέρεται σε ένα συγκεκριμένο κοινό ή μπορεί να την επισκεφθεί ο καθένας? Τι πιστεύετε ότι θα αποκομίσει το κοινό από την επίσκεψή του στην έκθεση?
Η ECOSMOSIS είναι σχεδιασμένη σαν ένας ενδιαφέρον τρόπος ευαισθητοποίησης του νεαρού αλλά και μεγαλύτερου ηλικιακά κοινού που διαθέτει ανοιχτούς ορίζοντες σκέψης, πάνω σε θέματα οικολογίας και αρχιτεκτονικής, μέσα από διαδραστικά videos και την εμπειρία των σύγχρονων τεχνολογικών μέσων. Ως μία μοναδική εμπειρία με πρωτοποριακό περιεχόμενο, η έκθεση αυτή έχει να προσφέρει πολλά στους επισκέπτες που μπορούν να διακρίνουν και να εκτιμήσουν την πολυφωνία και την πρωτοτυπία της διαδραστικότητας.
Ποιο είναι το κεντρικό concept πίσω από το Osmotic World . Δώστε μας μερικά στοιχεία.
Δούλεψα σε μεγάλο βαθμό, τα τελευταία, ας πούμε 20, χρόνια, πάνω στη σχέση μεταξύ του ανθρώπου και του γύρω κόσμου. Η διαδραστικότητα προσφέρει νέους τρόπους ερμηνείας των διαπλεκόμενων σχέσεων μεταξύ του ανθρώπου και του περιβάλλοντός του. Το Osmotic World είναι ένας κόσμος μέσα στον οποίο οι άνθρωποι έχουν οπτική και φυσική επαφή, σε όλο το χώρο της έκθεσης και ανταποκρίνεται στην παρουσία των επισκεπτών. Μπορούμε, μέσα από το Osmotic World, να δούμε το άμεσο αποτέλεσμα στο περιβάλλον το οποίο παίρνει τη μορφή ενός οργανισμού, αφήνοντας αμυδρά ίχνη στο άγνωστο. Όταν οι άνθρωποι προσεγγίζουν ο ένας τον άλλο ή συναντώνται στον χώρο, η «αύρα» τους γίνεται «οσμωτική» και η οργανική όσμωση της επίδρασής τους γίνεται ορατή. Ο κόσμος διαταράσσεται από την παρουσία μας, και τα video δεν θα ξεφύγουν από αυτή την κατάληξη. Ο χώρος, όπως και ο φυσικός κόσμος, διαταράσσεται από την παρουσία μας σαν μια απροσδόκητη παρενέργεια της επιθυμίας μας για ανακάλυψη. Η «αντικειμενική καμπυλότητα του κόσμου» αυξάνεται επίσης από ζεύγη και γκρουπ ανθρώπων, σαν η συνολική συνευθύνη να είναι κάτι παραπάνω από την πρόσθεση των μονάδων. Σε άλλα project που έχουν σχέση με αυτό, (Kitsun, eGonomy, FullMNood, Mechanics of Emotions) εργάζομαι πάνω στην ιδέα μίας διευρυμένης σχετικότητας όπου ο καθένας συνεισφέρει στην αλλοίωση της καμπυλότητας του ανθρώπινου χωρο-χρόνου.
Το AAO Project δραστηριοποιείται κάτω από την ομπρέλα του Ηθική/ Αισθητική. Μπορείτε να μας πείτε κάποια επιπλέον πράγματα για την Ηθική και πως συνδέεται με την Αρχιτεκτονική?
Η Αρχιτεκτονική δεν είναι μόνο ένας τρόπος να μετατρέπουμε το αστικό τοπίο σε «καρτ-ποστάλ». Παράλληλα, αντιπροσωπεύει και δομεί τη ζωή μας και τον τρόπο που βιώνουμε τον κόσμο. Η αντίληψη της αρχιτεκτονικής είναι όλο και περισσότερο ένας τρόπος έκφρασης του οράματος να δώσουμε έναν αξιόλογο χώρο στους ανθρώπους. Είναι επίσης ένας τρόπος αντιμετώπισης της ιεραρχίας, της εξουσίας αλλά και της εγγύτητας και της ευκολίας , και ένας διάλογος με τους άλλους αλλά και με το περιβάλλον μας.
Η έκθεση Ecosmosis ολοκληρώνει τις δραστηριότητες του AAO Project, κάτω από την ομπρέλα του Ethics/ Aesthetics. Έχετε αποφασίσει ποια θα είναι η επόμενη θεματική ενότητα?
Μας απασχολεί ιδιαίτερα ποιο θα είναι το επόμενο βήμα, και η Λίνα Στεργίου, που ξεκίνησε αυτή την έκθεση, έχει ήδη υπόψη διάφορα projects. Δεν μπορώ να δώσω κάποια επιπλέον στοιχεία πάνω σε αυτές τις σκέψεις από τόσο νωρίς.
Το έργο σας έχει παρουσιαστεί στα μεγαλύτερα μουσεία/ γκαλερί τέχνης/ δημόσιους χώρους, ενώ ο ίδιος έχετ λάβει πολλά βραβεία. Στην πολύχρονη καριέρα σας μπορείτε να ξεχωρίσετε στιγμιότυπα που αποτέλεσαν σταθμούς για εσάς?
Αυτή είναι πάντα μια δύσκολη ερώτηση. Για εμένα προσωπικά υπάρχουν διάφορα σημαντικά στιγμιότυπα που αποτελούν ορόσημο, όπως το Quarxs ( η πρώτη animated σειρά στην τηλεόραση με πολύ διεισδυτική προσέγγιση) το Big Questions (94-96) όταν άρχισα να χρησιμοποιώ την εικονική πραγματικότητα για να συνοδεύσει την ταχύτητα της καλλιτεχνικής δημιουργίας, και το Tunnel under the Atlantic, που με βοήθησε, το 95, να δημιουργήσω τη βάση για το concept της «διαδραστικής αρχιτεκτονικής της επικοινωνίας». Το «World Skin, Ένα φωτογραφικό σαφάρι στη χώρα του πολέμου» είναι, πιθανώς δικαιολογημένα, το πιο διαδεδομένο μου έργο. Το Cosmopolis που έκανε το γύρω της Κίνας, ήταν μια μεγάλων διαστάσεων ποιητική διαδραστική εγκατάσταση σχετικά με τις μεγαλουπόλεις, το Mechanics of Emotions αλλά και πολλά άλλα που θα ήθελα να κάνω, σαν αυτό που παρουσίαζεται στο blog/ βιβλίο μου, The Dump (the-dump.net) όπου έχω “αφήσει” όλα τα μη ολοκληρωμένα έργα μου περιμένοντας καλλιτέχνες να τα πάρουν και να τα κάνουν πραγματικότητα.
Μπορείτε να μας πείτε περισσότερα σχετικά με το project CITU Lab του Paris 8?
Το Citu – Paragraphe Lab, του πανεπιστημίου Paris 8 προσπαθεί να βοηθήσει ερευνητές, καλλιτέχνες, επιστήμονες και μηχανικούς στη μεταξύ τους συνεργασία. Η ανάγκη για διεπιστημονικότητα ήταν άμεση στη Γαλλία, όπου οι επιστημονικές ομάδες είναι συχνά αποκομμένες από τις άλλες. Το Citu αναπτύσσεται σε πεδία όπως η εικονική πραγματικότητα, η επαυξημένη πραγματικότητα και οι κινητές τεχνολογίες, εξερευνώντας τους τρόπους και τα πεδία που αυτές οι τεχνολογίες μπορούν να λειτουργήσουν στην υπηρεσία των καλλιτεχνών, να δημιουργήσουν νέους τρόπους γραφής και εμπειρίας. Θα μπορούσα να αναφέρω projects όπως το The Green Watch (La Montre VBerte) και το City Pulse που αποτελούν τρόπους συμμετοχής των ίδιων των πολιτών στον έλεγχο και την καταγραφή των περιβαλλοντικών συνθηκών. Πολλά projects όπως το Terra Numerica και το Terra Dynamica, όπου προτείνουμε σε καλλιτέχνεις να συμβάλλουν στην έρευνα.- Εξιστορώντας τις δικές τους απαιτήσεις για τις επερχόμενες τεχνολογικές εφαρμογές, τελικά να παράγουν καλλιτεχνικό έργο χρησιμοποιώντας αυτές τις τεχνολογίες. Τέλος, μελετάμε τις μελλοντικές δυνατότητες της δημιουργίας, με τα ερευνητικά προγράμματα το Art After Technologies και το PostDigital art. O τελικός σκοπός του Citu δεν είναι οι τεχνολογίες και με το νέο H2H lab (Human to human Lab) προωθούμε την ιδέα ότι ο σκοπός της τεχνολογίας είναι η βελτίωση της διασύνδεσης των ανθρώπων και του περιβάλλοντος κόσμου τους.
Ποια είναι τα επόμενά σας βήματα?
Εργάζομαι πάνω σε μία σειρά έργων που λέγεται Μηχανική των Συναισθημάτων και το τελευταίο τμήμα αυτού, οι Προβλέψεις Συναισθημάτων, που παρουσιάστηκαν πρόσφατα σε οθόνες σε αστικά κέντρα, στη Νέα Υόρκη και το Παρίσι έχουν εμπφανίσει νέες συνιστώσες που δεν μπορώ να αποκαλύψω εκ των προτέρων. Τον επόμενο Σεπτέμβρη, 17 χρόνια μετά το Tunnel under the Atlantic, το Tunnels around the world θα επιτρέψει στους επισκέπτες να συναντηθούν μετά την διάνοιξη «πολιτισμικών τούνελ» μεταξύ των πόλεων όπως το San Jose, τη Νέα Υόρκη, το Montreal, το Παρίσι, το Hong Kong, τη Seoul κα. Είναι ένα ιδιαιτέρως ενδιαφέρον θέμα να οργανώσεις και να βιώσεις.
Ποια είναι η γνώμη σας για την Ελληνική/ Ευρωπαϊκή κρίση και μπορούν δράσεις όπως το AAO Project να βοηθήσουν την Ελλάδα να χτίσει την επόμενη μέρα?
Θεωρώ πως ολόκληρη η Ευρώπη έχει πλήρη επίγνωση για την κατάσταση στην Ελλάδα και σε κάποιες άλλες χώρες. Για μένα οι λύσεις μπορούν να βρεθούν σε ένα βαθύτερο επίπεδο και ελπίζω ότι αυτή η κρίση θα δώσει μία πραγματική ώθηση προς ένα πιο ολοκληρωμένο και κοινωνικό σύστημα για την Ευρώπη. Οι καλλιτέχνες και οι αρχιτέκτονες πρέπει να έχουν ένα δυναμικό ρόλο, εκφράζοντας την ανάγκη για καινοτομία, δημιουργικότητα και όραμα για το μέλλον. Όχι απλά καταδεικνύοντας τα γεγονότα αλλά συνεισφέροντας στην εξεύρεση λύσεων.
