Περνάμε το 90% του χρόνου μας σε κλειστούς χώρους. Το δομημένο περιβάλλον μπορεί να διαμορφώσει τις συνήθειες και τις επιλογές μας, ρυθμίζει τον κύκλο ύπνου-εγρήγορσης μας, και μας οδηγεί σε υγιεινές επιλογές ή ανθυγιεινές επιλογές, που παθητικά επηρεάζουν την υγεία μας. To WELL Building Standard είναι το πρώτο πρότυπο κτιρίων που επικεντρώνεται αποκλειστικά και μόνο στην υγεία και ευεξία των ανθρώπων στα κτίρια. Το WELL υιοθετεί μια ολιστική προσέγγιση της υγείας στο δομημένο περιβάλλον και επηρεάζει την σχεδίαση-κατασκευή αλλά πιο σημαντικά την λειτουργία και τις συμπεριφορές στα κτίρια. Είναι αμερικανικό σύστημα, το αποτέλεσμα επτά ετών εμπεριστατωμένης έρευνας σε συνεργασία με την ιατρική κοινότητα (η Mayo Clinic είναι partner). Ενσωματώνει την επιστημονική και ιατρική έρευνα και βιβλιογραφία σχετικά με την περιβαλλοντική υγεία, τους παράγοντες συμπεριφοράς και τους δημογραφικούς παράγοντες κινδύνου που επηρεάζουν την υγεία με κορυφαίες πρακτικές για τον σχεδιασμό, την κατασκευή και την διαχείριση κτιρίων. Το WELL κωδικοποιεί βέλτιστες πρακτικές.
Το κάθε ένα credit (Χαρακτηριστικό) από τα 100 credits του WELL αναλύει σε ποιά συστήματα του ανθρώπινου σώματος και πως επιδρά θέτοντας δράσεις για την βελτίωση της επίδρασης σε αυτά τα συστήματα του ανθρώπινου σώματος.
Τα αποτελέσματα της ιατρικής έρευνας είναι πλέον διαθέσιμα, αλλά οι αρχιτέκτονες δεν είναι εκπαιδευμένοι στον τομέα της υγείας και οι γιατροί δεν έχουν εκπαιδευτεί στο σχεδιασμό κτιρίων. Με το WELL για πρώτη φορά γεφυρώνουμε τα κτίρια με τα διαφορετικά συστήματα του ανθρώπινου σώματος με τόση λεπτομέρεια.
Για μία εταιρεία παροχής υπηρεσιών το κόστος της κατανάλωσης των γραφειακών χώρων αντιστοιχεί στο 1% περίπου των λειτουργικών εξόδων της. Η μισθοδοσία (με τις ασφαλιστικές εισφορές) αντιστοιχεί στο 90% λειτουργικών της εξόδων. Η εξοικονόμηση ενεργειας κατά 10% βελτιώνει τα συνολικά αποτελέσματα κατά 0,1%. Η ίδια ποσοστιαία βελτίωση στην παραγωγικότητα των εργαζομένων βελτιώνει τα συνολικά αποτελέσματα της εταιρείας κατά 9%. Οι νέες βέλτιστες πρακτικές που βελτιώνουν την υγεία, την ευεξία και την παραγωγικότητα των εργαζομένων αλλάζουν τις προτεραιότητες για τις εταιρείες. Είναι μια καθαρά επιχειρηματική επιλογή.
To WELL είναι σύστημα βαθμονόμησης, καταμετρά και πιστοποιεί όλα τα χαρακτηριστικά των κτιρίων που επηρεάζουν την ανθρώπινη υγεία και ευεξία μέσω 7 κατηγοριών που θα δούμε σε λίγο. Υπάρχουν προαπαιτούμενες ενέργειες (απαραίτητες για την πιστοποίηση ενός κτιρίου) καθώς και επιλεκτικές ενέργειες (που δίνουν βαθμούς για βελτίωση της βαθμολογίας).
Το WELL είναι το ανάλογο της διατροφικής ετικέτας για τα κτίρια παρέχοντας διαφάνεια στο δομημένο περιβάλλον.
To WELL θέτει απαιτήσεις επιδόσεων σε 7 κατηγορίες σχετικές με την υγεία και την ευεξία των χρηστών του κτιρίου. Αυτές είναι: 1.Aέραs, 2. Nερό, 3.Διατροφή, 4.Φωτισμός, 5. Φυσική Κατάσταση 6. Άνεση και 7.Νους . Για κάθε κατηγορία γίνεται παρακάτω μία περιληπτική περιγραφή ορισμένων δράσεων — προγραμμάτων —προδιαγραφών κάθε κατηγορίας.
Αέρας
Κάθε άνθρωπος εισπνέει περί τα 15.000 λίτρα αέρα την ημέρα. Σκοπός αυτής της Κατηγορίας του WELL είναι η δημιουργία βέλτιστης ποιότητας του εσωτερικού αέρα, με 29 δράσεις, προγράμματα και προδιαγραφές . Τίθενται ανώτατα επιτρεπόμενα όρια σε βλαβερές ουσίες/ενώσεις, όπως οι Πτητικές Οργανικές Ενώσεις (VOCs), και αυστηρές προδιαγραφές στα φίλτρα θέρμανσης/κλιματισμού, Γίνεται μικροβιακός έλεγχος και έλεγχος μούχλας. Εφαρμόζεται πρωτόκολλο καθαριότητας που καθορίζει τον τρόπο και τη συχνότητα καθαρισμού με ειδικές προδιαγραφές για τα υλικά καθαρισμού. Δίνεται κίνητρο για την διατήρηση της σχετικής υγρασίας στο εύρος του 40-50%. Τίθενται ανώτατα όρια τοξικών υλικών στις προμήθειες αναλώσιμων και άλλων υλικών. Οι επιφάνειες που αγγίζονται από πολλά χέρια πρέπει να είναι από συγκεκριμένα υλικά ή να καθαρίζονται με ειδικό τρόπο.
Νερό
Στόχος της Κατηγορίας του νερού είναι η προώθηση του ασφαλούς και καθαρού νερού, μέσω του κατάλληλου φιλτραρίσματος και άλλων μεθόδων, όπως και ο τακτικός έλεγχος του νερού (δείγματα ανά τρίμηνο σε εργαστήριο). Τίθενται ανώτατα όρια σε πολλές ουσίες. Περιλαμβάνεται credit προώθησης του νερού (έλεγχος γεύσης καθώς και όριο απόστασης θέσης εργασίας από σημείο πόσιμου νερού). Μπορεί το νερό να είναι μεν ασφαλές αλλά εάν έχει κάποια οσμή δεν προδιαθέτει την κατανάλωση ικανής ποσότητας.
Το Institute of Medicine των Η.Π.Α. προτείνει 3,7L για άνδρες και 2,7L για γυναίκες ημερησίως. Το 80% των αμερικανών πολιτών καταναλώνει μικρότερες ποσότητες
Διατροφή
Η Κατηγορία αυτή ισχύει για κτίρια που η ιδιοκτήτρια ή μισθώτρια εταιρεία έχει σύμβαση με catering. Προωθεί την διαθεσιμότητα φρέσκων και υγιεινών τροφίμων και περιορίζει τα ανθυγιεινά συστατικά. Γνωρίζουμε ότι η ανθυγιεινή διατροφή μειώνει σημαντικά την παραγωγικότητα. Έτσι το WELL απαγορεύει την διάθεση αναψυκτικών που έχουν περισσότερα από 30g ζάχαρης. Επίσης απαγορεύει την διάθεση μερίδας φαγητού που περιέχει πάνω από 30g ζάχαρης και τα μερικώς υδρογονοποιημένα έλαια. Προωθούνται τα φρούτα και τα λαχανικά. Το 50% των επιλογών του μενού πρέπει να είναι φρούτα ή λαχανικά. .
Απαιτείται για το 50% των κυρίων πιάτων να υπάρχουν και μικρότερες μερίδες του ίδιου φαγητού με μέγιστες θερμίδες τις 650. Στον μπουφέ υπάρχει μέγιστη διάμετρος πιάτου.
Επίσης είναι υποχρεωτικό να υπάρχει στους εργαζόμενους πληροφόρηση ανά μερίδα για την περιεκτικότητα σε ζάχαρη, θερμίδες, πρωτεΐνες, λίπη, υδρογονάνθρακες, βιταμίνες Α+C, Κάλιο και Σίδηρος. Έχει παρατηρηθεί ότι η παροχή πληροφόρησης οδηγεί σε πιο υγιεινές επιλογές.
Φωτισμός
H κατηγορία του Φωτισμού παρέχει οδηγίες τόσο για τον τεχνητό όσο και για τον φυσικό φωτισμό. To WELL προτείνει γενικό φωτισμό έντασης 215-300 LUX. Η συνήθης πρακτική σήμερα του γενικού φωτισμού 500LUX στα γραφεία καθολικά δεν έχει κανένα νόημα, δημιουργεί οπτική ρύπανση και αυξάνει την κατανάλωση ρεύματος. Όμως καθιστά υποχρεωτική την προμήθεια, στον εργαζόμενο που θα το ζητήσει, φωτιστικού γραφείου. Έτσι ο κάθε εργαζόμενος επιλέγει την ένταση φωτισμού στην οποία θα εργάζεται κάθε στιγμή.
Υπάρχουν συγκεκριμένες απαιτήσεις για την ελαχιστοποίηση της θάμβωσης από τον τεχνητό και φυσικό φωτισμό. Όλα αυτά για πιό ξεκούραστο περιβάλλον εργασίας.
Το φως επηρεάζει καθοριστικά το εσωτερικό μας ρολόι. Το WELL θέτει ελάχιστες απαιτήσεις μελανοπικής έντασης φωτός, για καλυτερη ρύθμιση του κύκλου εκγρήγορσης—ύπνου του νθρώπινου σώματος.
Σωματική άσκηση
Η Κατηγορία αυτή του WELL προωθεί την ένταξη της φυσικής δραστηριότητας στην καθημερινή ζωή, παρέχοντας τις ευκαιρίες και την υποστήριξη. Προωθούνται και επιβραβεύονται από το Πρότυπο γραφεία δύο στάσεων (καθιστή-όρθια), η χρήση των κλιμακοστασίων, το γυμναστήριο εντός εταιρείας ή η επιδότηση των εργαζομένων συνδρομής σε γυμναστήριο, η επιδότηση των εργαζομένων που χρησιμοποιούν μέσα μαζικής μεταφοράς καθώς και πολλές άλλες σχετικές δράσεις.
‘Ανεση
[α] Ακουστική Άνεση: Σε όλες τις έρευνες που γίνονται σε εργαζομένους για τα κτίρια γραφείων η πρώτη πηγή δυσαρέσκειας είναι η απόσπαση προσοχής λόγω προβλημάτων ακουστικής των χώρων ή λόγω των open plan γραφείων που συνηθίζονται σήμερα.
Το WELL προωθεί το sound masking για open plan γραφεία και θέτει ελάχιστες προδιαγραφές στους χρόνους αντήχησης και ελάχιστες προδιαγραφές ηχοαπορρόφησης σε υλικά οροφών και τοίχων.
[β] Θερμική Άνεση: Τίθενται προδιαγραφές για την βέλτιστη θερμική άνεση των εργαζομένων .
[γ] Εργονομία: Η οθόνη του υπολογιστή είναι υποχρεωτικό να ρυθμίζεται τόσο ως προς την απόσταση από τον χρήστη όσο και ως προς το ύψος. Επίσης το κάθισμα πρέπει να ρυθμίζεται τόσο ως προς το ύψος όσο και προς το βάθος του.
Νους
Η Κατηγορία του Νου απαιτεί σχεδιασμό, τεχνολογία και άλλες στρατηγικές για την παροχή ενός περιβάλλοντος το οποίο βελτιστοποιεί την γνωστική λειτουργία και την συναισθηματική υγεία. Στόχος εδώ είναι η μείωση του χρόνιου στρες, η μείωση καρδιακών παθησεων και η άμβλυνση της καταστολής του ανοσοποιητικού συστήματος.
Υπάρχουν 17 διαφορετικές δράσεις σε αυτή την κατηγορία. Ενδεικτικά αναφέρουμε:
- τις έρευνες ικανοποίησης του προσωπικού
- τις δράσεις βιοφιλίας
- τις πολιτικές υγιών συνηθειών για καλό ύπνο
- πολιτικές για στήριξη της οικογένειας των εργαζομένων
- πολιτικές στήριξης εργαζομένων με χρόνιο στρες ( καi άλλες 12 δράσεις).
O κοινωφελής oργανισμός International WELL Building Institute διαχειρίζεται το WELL. Η πιστοποίηση απονέμεται από το Green Business Certification Inc. τον οργανισμό δηλαδή που απονέμει και την πιστοποίηση LEED. Υπάρχουν 3 επίπεδα πιστοποίησης, Silver, Gold και Platinum. Απαιτείται επαναπιστοποίηση ανά 3 έτη έτσι ώστε το κτίριο να συνεχίζει να διατηρεί τις ευεργετικές επιδράσεις στους ενοίκους του. Πιστοποιούνται τόσο νέα (υπό κατασκευή) κτίρια όσο και υφιστάμενα κτίρια. Κτίρια αυτοτελή ή τμήματα κτιρίων. Πιστοποιούνται σχεδόν όλες οι χρήσεις κτιρίων, καθώς και κτίρια σε στάδιο κελύφους (Core & Shell) για κατασκευαστές.
Το WELL Building Standard προωθεί βέλτιστες πρακτικές σχεδιασμού και κατασκευής με τεκμηριωμένη ιατρική και επιστημονική έρευνα αξιοποιώντας το δομημένο περιβάλλον ως όχημα για την υποστήριξη της υγείας και ευεξίας. Σε ένα χρόνο λειτουργίας του συστήματος έχουν εγγραφεί 350 κτίρια εταιρειών από όλο τον κόσμο για να πιστοποιηθούν κατά WELL. Το επόμενο κεφάλαιο στα κτίρια έχει ανοίξει και είναι αφιερωμένο στους ανθρώπους.