Το 2018 φαίνεται να είναι ένα έτος καθοριστικής σημασίας για την ενεργειακή και περιβαλλοντική πολιτική στην Ευρώπη, καθώς σημαντικοί νομοθετικοί φάκελοι αναμένεται να ενσωματωθούν πλέον στη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Νομοθέτες, αξιωματούχοι και κράτη-μέλη της ΕΕ θα συναντηθούν μέσα στο νέο έτος, προκειμένου να διαπραγματευτούν και να νομοθετήσουν κανόνες που θα ετοιμάσουν το δρόμο για το 2030. Το Clean Energy Package, δηλαδή η Οδηγία Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (Energy Performance of Buildings Directive – EPBD) πήρε ήδη το πράσινο φως, μετά τη συμφωνία που επετεύχθη στις τελευταίες μέρες του 2017. Οι Ευρωπαίοι νομοθέτες έφτασαν σε συμφωνία τον Δεκέμβριο σχετικά με την ανανεωμένη Οδηγία, πυροδοτώντας την αρχή για την αναβάθμιση όλου του κτιριακού αποθέματος της Ευρώπης μέχρι το 2050, με στόχο τα κτίρια μηδενικών εκπομπών ρύπων.
Κεντρικό σημείο της συμφωνίας είναι οι μακροπρόθεσμες στρατηγικές αναβάθμισης, τις οποίες θα πρέπει να εφαρμόσουν όλες οι χώρες της ΕΕ. Οι στρατηγικές, που θα υιοθετηθούν σε εθνικό επίπεδο, θα επικεντρώνονται στις επενδύσεις αναβάθμισης κτιρίων, προκειμένου να επιτευχθεί ένα ενεργειακά αποδοτικό και απαλλαγμένο από εκπομπές άνθρακα κτιριακό απόθεμα έως το 2050. Τα εθνικά σχέδια θα πρέπει να περιλαμβάνουν ορόσημα για τα έτη 2030 και 2040 και να ορίζουν “μετρήσιμους δείκτες προόδου”, όπως οι ρυθμοί της αναβάθμισης ή το ανώτατο όριο κατανάλωσης ενέργειας ανά τετραγωνικό μέτρο. Ωστόσο, τα πραγματικά μέτρα θα εξαρτώνται αποκλειστικά από τις εθνικές κυβερνήσεις.
“Η αύξηση της ενεργειακής απόδοσης είναι αυτονόητη: είναι ένας από τους φθηνότερους και αποτελεσματικότερους τρόπους μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας, ενώ παράλληλα συμβάλλει και στην επίτευξη των περιβαλλοντικών μας στόχων”, δήλωσε ο Kadri Simson, Υπουργός Οικονομικών της Εσθονίας, ο οποίος εκπροσώπησε τα 28 κράτη μέλη της ΕΕ στο Συμβούλιο.
Μια άλλη βασική μεταρρύθμιση αφορά την ηλεκτροκίνηση, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να θέτει ως ελάχιστη προϋπόθεση για κτίρια με περισσότερους από δέκα χώρους στάθμευσης την εγκατάσταση τουλάχιστον ενός σημείου επαναφόρτισης και υποδομή δικτύου για τουλάχιστον έναν στους πέντε χώρους στάθμευσης. Πάντως, αν και χαιρέτησε τη συμφωνία της EPBD ως “ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση” και μια ώθηση για τοπικές θέσεις εργασίας, ο κ. Miguel Arias Cañete, Επίτροπος της ΕΕ για τη δράση για το κλίμα και την ενέργεια, φάνηκε απογοητευμένος από την μέχρι στιγμής πορεία της ηλεκτροκίνησης. “Θα προτιμούσα να δούμε μια πιο φιλόδοξη δέσμευση για τα σημεία επαναφόρτισης σε μη οικιστικά κτίρια”, δήλωσε ο Ισπανός Επίτροπος, προσθέτοντας: “Αυτό θα ήταν πιο συνεπές με τις δεσμεύσεις μας στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού και της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής Κινητικότητας “.
Ο Bendt Bendtsen, βουλευτής του κεντροδεξιού κόμματος της Δανίας, ο οποίος διεξήγαγε τις διαπραγματεύσεις εξ ονόματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, εξέφρασε την ικανοποίησή του για το αποτέλεσμα, λέγοντας ότι η αναθεωρημένη EPBD θα δώσει «ένα σαφές μήνυμα ότι αντιμετωπίζουμε τη βελτίωση των ευρωπαϊκών κτιρίων με τη δέουσα σοβαρότητα». “Με αυτή τη συμφωνία, κάνουμε ένα σημαντικό βήμα για να διασφαλίσουμε ότι τα κτίριά μας θα συμβάλλουν σε μια ενεργειακά αποδοτική και χωρίς εκπομπές άνθρακα οικονομία, προς όφελος τόσο του κλίματος όσο και των ευρωπαίων πολιτών και επιχειρήσεων”, δήλωσε ο Bendsten. “Θα παράσχουμε επίσης μια -πολύ αναγκαία αυτή τη στιγμή- επενδυτική σταθερότητα με μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και θα αξιοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα εργαλεία για ενεργειακές βελτιώσεις – από τις χρηματοδοτήσεις μέχρι τον αυτοματισμό κτιρίων και τις επιθεωρήσεις”, σημείωσε ο Δανός ευρωβουλευτής.
Μάλιστα, έχει ήδη υπάρξει συμφωνία ώστε να δοθεί εντολή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να θεσπίσει έναν εθελοντικό δείκτη “Έξυπνης ετοιμότητας”, ο οποίος θα αξιολογεί την ικανότητα των κτηρίων να προσαρμόζονται στις ανάγκες των χρηστών – όπως τα συστήματα αυτοματισμού για φωτισμό ή θέρμανση. “Η ψηφιοποίηση του ενεργειακού συστήματος μετασχηματίζει και εκσυγχρονίζει το ενεργειακό τοπίο με γρήγορο ρυθμό”, τόνισε η Προεδρεία της Εσθονίας. “Η χρήση έξυπνων τεχνολογιών και η ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για την προσαρμογή και τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας ενθαρρύνεται ως αναπόσπαστο μέρος των μελλοντικών έξυπνων κτιρίων”, ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η αναθεωρημένη οδηγία EPBD ορίζει επίσης τη δημιουργία εθελοντικών βάσεων δεδομένων ενεργειακής απόδοσης όπου οι εθνικές κυβερνήσεις θα μπορούν να καταγράφουν δεδομένα που συλλέγονται μέσω πιστοποιητικών ενεργειακών επιδόσεων.
